بررسی لندفرم دره‌های یخچالی مطالعه موردی: دره‌های یخچالی کوهستان سهند

در تعدادی از دره‌های کوهستان سهند ، اگرچه شواهدی از توسعه یخچالهای دره‌ای موجود است و در واقع دره‌های شمالی و غربی این توده کوهستان در بالادست از ویژگی دره یخچالی برخوردارند ولی نمی توان انتظار داشت که اشکال تیپیک دره‌های یخچالی آلپ در کوهستان سهند نیز مشاهده شود. بررسی و بکارگیری روابط توسعه یافته در این خصوص همین موضوع را تایید می کند. با توجه به مدل توسعه یافته در خصوص شبیه سازی رقومی فرسایش دره یخچالی، و نظر به نیمرخهای عرضی تهیه شده از بخشهای مختلف دره‌های شمالی و غربی، فرم و شکل دره‌های یخچالی سهند با مرحله سوم از مدل فوق منطبق است. رابطه گرف(نسبت عمق دره به عرض دره در راس) تنها در چند مورد با ارقام شاخص دارای همخوانی است. همچنین به کارگیری مدلY=a Xb و سایر معادله ها در یکی از حوضه‌های نسبتاً مشخص‌تر یعنی دره یخچالی لیقوان چای، نتیجه معنی‌داری را نشان نداد. بنابراین دره‌های یخچالی شکل گرفته در حوضه‌های آبریز توده کوهستانی سهند هرچند به صورت دره‌های باز و تقریباً داری چشم‌انداز U شکل در طبیعت هستند ولی از نظر تحول کمتر توسعه یافته اند. یادآوری می شود شکل اولیه و اصلی دره‌های یخچالی سهند، بدلیل اثر سیستم‌های فرسایشی غیر یخچالی در مدت زمان متجاوز از 10،000 سال دچار تغییراتی در مورفولوژی شده‌اند. کلید واژه‌ها: فرسایش یخچالی، کواترنر، دره‌های یخچالی، نیمرخ عرضی دره‌ها، کوهستان سهند.